భగవద్గీత 6-11

శుచౌ దేశే ప్రతిష్ఠాప్య స్థిరమాసనమాత్మనః |        

నాత్యుచ్ఛ్రితం నాతినీచం చైలాజినకుశోత్తరమ్ ||

పదచ్ఛేదం

శుచౌదేశేప్రతిష్ఠాప్యస్థిరంఆసనంఆత్మనఃఅత్యుచ్ఛ్రితంఅతినీచంచైలాజినకుశోత్తరం

ప్రతిపదార్థం

శుచౌ, దేశే = పరిశుభ్రమైన ప్రదేశంలో ; చైలాజినకుశోత్తరం = దర్భాసనం, జింకచర్మం, వస్త్రం ఒకదానిపై ఒకటి వేసి ; , అత్యుచ్ఛ్రితం = ఎక్కువ ఎత్తుగా లేని ; , అతి నీచం = ఎక్కువ పొట్టిగా లేని ; ఆత్మనః, ఆసనం = తనకు ఆసనాన్ని ; స్థిరం = స్థిరంగా ; ప్రతిష్ఠాప్య = ఏర్పరచుకుని

తాత్పర్యం

ఎక్కువ ఎత్తుగాకానీ, మరీ తక్కువగాకానీ ఉండని పరిశుభ్రమైన ప్రదేశంలో దర్భలు, జింక చర్మం, వస్త్రం వరుసగా పరచుకుని తన కోసం ఆసనం ఏర్పాటు చేసుకోవాలి. ”

వివరణ

ధ్యానయోగసాధన కోసం ఎంచుకున్న ప్రదేశం

పరిశుభ్రమైనదిగా, ప్రశాంతమైనదిగా ఉండాలి

మరీ ఎత్తుగా ఉంటే క్రింద పడే అవకాశం ఉంటుంది.

అదే మరీ పల్లంగా ఉంటే భూశీతోష్ణస్థితులు, క్రిమికీటకాలు ఇబ్బంది పెట్టవచ్చు.

అంత ఎత్తుగాగానీ, మరీ పల్లంగా గానీ కాకుండా

కూర్చోడానికి అనుకూలమైన

కదలకుండా స్థిరంగా ఉండే ఆసనాన్ని ఏర్పాటు చేసుకోవాలి.

పూర్వపు రోజుల్లో దర్భాసనం, జింకచర్మం, వస్త్రం ఇత్యాది పరచుకుని

మెత్తగా, సౌకర్యంగా చేసుకునేవారు.

ప్రస్తుతం మనం కుర్చీలను గానీ, సోఫాలను గానీ ఉపయోగించుకుంటాం.

వెరసి ఎక్కువసేపు సౌకర్యవంతంగాస్థిరంగాసుఖంగా

ఉండే విధంగా కూర్చోవాలి.

పతంజలి మహర్షిస్థిర సుఖం ఆసనంఅన్నారు కదా !

పతంజలిమహర్షి